domingo, outubro 23, 2011

xenetas, xinetas e algarias

Comezo logo outra xeira neste meu blog, tratando dos nomes dalgúns animais.
A xeneta é un mamífero carnívoro de tamaño mediano e de cor cincenta con pintas negras. A cola tamén é gris, con aneis negros moi característicos, que axudan á súa identificación. Crese que foi introducida polos árabes durante a súa ocupación da Península Ibérica, co fin de perseguir os ratos nas casas e rueiros, xa que non se encontrou a especie ata agora no rexistro fósil.
O nome popular máis frecuente para a especie parece ser xineta e xeneta, usado de forma dispersa por Galicia. O Vocabulario Ortográfico da Lingua Galega (RAG-ILG, 2004) prefire xeneta . Tense usado na lingua escrita tamén a voz algaria, que oe tamén popularmente por Ourense, sen dúbida relacionada coa denominación gato de algalia usada hai algún tempo no castelán para designar algúns vivérridos asiáticos (a xeneta é da familia Viverridae, un grupo de mamíferos carnívoros). A algalia, voz de orixe árabe, é unha substancia olorosa usada como base de perfumes, que se obtén a partir dunhas bolsas que teñen algúns vivérridos perto do ano.
Outros nomes para a xeneta son rabisaco e rabixo. Descoñezo se a voz furatoxos, tamén citada en Galicia, é nome para a garduña, outro carnívoro, ou para a xeneta.